گپی با عبدالجبار کاکایی در دفتر جاد

حضور عبدالجبار کاکایی در دانشگاه بهانه ای شد تا مصاحبه ای در دفتر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه از وی بگیریم. آن چه می خوانید چکیده ای است از گپ و گفتی نیم ساعته با این شاعر ترانه سرا :

ضمن عرض سلام ، لطفا کمی از خودتان و آثارتان بگویید .

عبدالجبار کاکایی هستم . متولد 1342 در ایلام . فارغ التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی . گاهی ترانه هایی می سرایم و کتاب های «با سکوت حرف می‌زنم»، «فرصت نایاب»، «باغ خیالی» و «زنبیلی از ترانه» و کتاب آخری که در نمایشگاه کتاب امسال عرضه شد یعنی "بی چتر و بارانی" حاصل این اشعار است.

آقای کاکایی ، شما بیشتر با عنوان ترانه سرا میان مردم شناخته می شوید ، به نظر شما به طور کلی ترانه سرایی سبب لطمه به شعر سنتی نمی شود؟

هر چند قالب ها ممکن است جای یکدیگر را تنگ کنند ، اما به طور کلی ترانه و شعر سنتی مکمل یکدیگرند. به عبارتی فضای روز جامعه همانقدر که به شعر سنتی احتیاج دارد ، نیازمند انتقال احساسات به زبان محاوره و به عبارتی ترانه است. کما این که در حال حاضر حتی قالب های سنتی مانند غزل هم معاصر و با ادبیات به روز شده باید ارائه شود تا مخاطب جذب آن شود و لذت ببرد. به هر حال ادبیات باید همه قشرها را قانع کند.

اما این قالب گاهی اوقات به ابتذال گرایش پیدا می کند و حتی واژه ها و مفاهیم نامربوط در آن دیده می شود.

شما باید منظور خود از مبتذل را معین کنید. اگر مبتذل به معنای سطح پایین و کم کیفیت است که درست است. ولی ما نه تنها در ترانه بلکه در اشعار سنتی نیز بسیار از این سنخ اشعار زیر سطح عوامانه شاهدیم و در این مورد فرقی میان ترانه و شعر سنتی نیست.

شما اشعارتان را بر مبنای آهنگ آهنگساز می سرایید یا قبل از  ساخت آهنگ ؟

سه حالت وجود دارد . گاهی اوقات موسیقی بر مبنای ترانه ای که از قبل سروده ام آماده می شود. گاهی همزمان موسیقی و شعر همزمان با هم تکمیل می شوند . و گاهی نیز موسیقی از قبل آماده است و کلماتی برای آن موسیقی سروده می شود. سریال هایی مثل دل نوازان یا شیدایی از دسته اول اند.

آیا شما شاعر سفارشی کار هستید و برمبنای سفارشات اشعار خود را می سرایید؟

هر کسی بر مبنای سفارش شعر می گوید. اصل سفارش چیز بدی نیست و فقط  نوع سفارش ها فرق می کند. گاهی این سفارش از درون خود انسان می جوشد . گاهی شرایط جامعه به گونه ای سفارشی برای سرودن یک شعر ایجاب می کند . گاهی هم سفارش کننده هایی مثل صدا وسیما وجود دارد که البته من سفارشاتی که مرتبط با موضوعات اخلاقی ، سیاسی و اجتماعی باشند را قبول می کنم.

به نظر شما شاعران انقلاب هم اکنون همپای انقلابند و عقب نیافتده اند ؟

به طور کلی ما شاعران انقلاب کم کار هستیم و درگیر موضوعات اصیل مردم نشده ایم. ما باید بیشتر به دغدغه های اصیل انقلاب بپردازیم و تلاش کنیم اعتماد مردم را به خود جلب کنیم. موضوعات مبتلی به مانند فقر و دغدغه های عدالت اجتماعی و سایر معضلات اجتماعی باید به گونه ای نقد آمیز در اشعار ما متجلی شود.

به عنوان سوال آخر اقدام اخیر شاهین نجفی را در جسارت به ساحت امام هادی (علیه السلام) را چگونه می بینید؟

من خودم به این ترانه گوش نکرده ام ولی مسلم است هر حرکتی که مقدسات را به تمسخر بگیرد و سعی در زیر سوال بردن اعتقادات اصیل مردم داشته باشد به طور کلی محکوم است.

با تشکر از این که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.