گفت و گویی صمیمی با مجد الدین معلمی ، معاون توسعه کتابخوانی و کتابخانه های کشور
در یکی از روزهای هفته دوم مهرماه به نهاد عمومی کتابخانه های کشور واقع در خیابان کشاورز تهران رفتیم و با مجد الدین معلمی ، از قدیمی های اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان دیروز و از مسئولین جوان امروز به مصاحبه نشستیم . آن چه در زیر آمده است شرح گفت و گوی ماست با ایشان .
سلام آقای معلمی ، لطفا در ابتدا کمی از سوابق جامعه اسلامی دانشجویان خودتان بفرمایید.
با سلام . من مجدالدین معلمی هستم . سال 77 وارد جامعه اسلامی شدم. موسس جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد قم هستم. مراحل مختلف تشکیلاتی را پله به پله در جامعه اسلامی طی کردم . اول جامعه اسلامی آزاد قم را تاسیس کردم و سپس دبیر دفتر جامعه آزاد قم شدم . بعد از آن در واحد تشکیلات دفتر تهران مشغول بودم. بعد از آن دبیر سیاسی اتحادیه و در آخر هم در سال 81 تا 82 دبیر کل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان شدم.
آقای معلمی ! به نظر شما چرا در حال حاضر نوعی رخوت و سستی در بعضی نیروهای مومن در دانشگاه ها مشاهده می شود؟
دلایل مختلفی دارد. اگر بخواهم به صورت تیتروار عرض کنم یکی از دلایل آن دید تحلیلی غلط است. گاها ما حواسمان پرت می شود که یک دشمن بزرگ داریم و باید در برابر آن اتحاد خودمان را حفظ کنیم.
ما در دوره خودمان رقیبی جدی به نام تفکر اصلاحاتی داشتیم و همین باعث می شد با وجود اختلاف سلایق انسجاممان را حفظ کنیم ولی در دوره اخیر شاید به غلط فکر می کنند دیگر مشکلی نیست و خیال هاشون آسوده شده . بحث بعدی این است که ما مشکل روشی داریم یعنی ما درک درستی از زمانه نداریم و روش های اشتباهی برای مشکلاتمان انتخاب می کنیم. مشکل روشی یعنی این که باید بین روش هایی که در 10 سال گذشته انجام می دادیم و در اقلیت بودیم و دولت و روسای دانشگاه ها رقیب ما حساب می شدند و مجموعه فضای کشور همراه ما نبود با زمان حال که حداقل بخشی از این ها همراه ما هستند تفاوت کند. لااقل این است که به لحاظ آرمانی دولت در برابر ما نیست و همراه تفکر ماست و مجموعه کلیت فضا همراه ماست و بین این دو فضا ما تفاوت روشی باید داشته باشیم . حرکات ما غالبا رقابتی و واکنشی بود . حال اگر شما بخواهید در دوره فعلی مانند آن زمان فعالیت کنید موثر نیست و ضمنا در دوره گذشته امکانات مثل اکنون نبود . مثلا دسترسی اینترنت محدود و آن هم دیال آپ بود یا چیزی به نام لپ تاپ و موبایل نبود. مثلا یکی از دعواهایی که البته نه به طور جدی داشتیم دعوا سر موبایل تشکیلات بود که دست چه کسی باشد. اکنون جنس ارتباطات تغییر کرده و ارتباطات سنتی به ارتباطات جدید و با سرعت بسیار بالا تبدیل شده. همه اینها باید باعث شود که ارتباطات ما با قدیم تفاوت کند که نمی کند.
اجازه بدهید به سراغ حیطه کاری شما برویم . شما در زمینه مطالبات رهبر انقلاب مبنی بر تبدیل شدن کتاب به عنوان کالای اصلی سبد خانوار چه کاری انجام داده اید؟
ما در زمینه کتاب و کتاب خوانی و با توجه به فرهنگ کشورمان تا حد مطلوب فاصله زیاد داریم . اما وضعمان خیلی هم خراب نیست و این که برخی می گویند مطالعه ایرانیان در حد سی ثانیه یا دو دقیقه در روز است هیچ مبنای تحقیقاتی ندارد. طبق آمار موجود آمار مطالعه کتب غیر درسی طبق آخرین نظر سنجی شورای فرهنگ عمومی که یک مرکز فرابخشی است حدود 18 دقیقه در روز است که اگر ما آمار مطالعه نشریات ، هفته نامه ها ، ماه نامه ها ، اینترنت ، قرآن و ادعیه را اضافه کنیم 76 دقیقه مطالعه دارد صورت می گیرد . لذا نباید فضا را سیاه ببینیم اما ما باید انتظارات مان را از مردم بالا فرض کنیم . نکته دیگر این است که هیچ ارگانی مستقیما متولی نیست و همه دستگاه ها در این زمینه مسئولند . ارشاد وظیفه دارد ، نهاد کتابخانه ها وظیفه دارد ، صدا و سیما وظیفه دارد . البته دبیرخانه ای به نام نهضت مطالعه مفید در نهاد کتابخانه ها ایجاد شده که وظیفه اش هماهنگی بین این دستگاه هاست.
امسال در دیداری که حضرت آقا با مسئولین نهاد کتابخانه ها داشتند ، بر تدوین سیر مطالعاتی برای جوانان تاکید کردند . در این زمینه چه کاری صورت گرفته است؟
ارائه سیر مطالعاتی بسیار کار سختی است و الان غالب سیرهای مطالعاتی روی شخصیت ها استوار است . یعنی سیرهایی برای مطالعه آثار شهید مطهری ، شهید بهشتی یا دکتر شریعتی ارائه شده است. اما هنوز کسی نتوانسته سیر مطالعاتی جامع ارئه بدهد . ما الان مدل های مختلفی که می توان سیر ارائه کرد اصلاح کرده ایم و گروه های سنی آن مشخص شده است و قرارداد آن را منعقد کرده ایم که ان شاء الله در آینده نزدیک سیر را تعریف کنیم.
لطفا درباره شبکه کتابخوانان حرفه ای که تازگی به بهره برداری رسیده است توضیح بفرمایید.
یک خلاء که همیشه در زمینه کتابخوانی داشته ایم ، حضور کم رنگ در فضای مجازی بوده است. ما فکر کردیم که باید با تمام اقشار اجتماع ارتباط برقرار کنیم که یکی از این اقشار کاربران اینترنت خصوصا جوانان اند. یکی از ابزار هایی که برای تاثیر گذاری به ذهنمان رسید کار شبکه اجتماعی است که نمونه های خارجی از آن نیز وجود دارد . اما این شبکه (booki.ir) یک شبکه بومی شده است که ارتباطی گسترده میان کتاب و کتابخوان ها ایجاد می کند. این شبکه در مرداد ماه امسال رسما افتتاح شد . در شبکه کتابخوانان حرفه ای قابلیت بانک 500000 کتاب را در شبکه قرار داده ایم که اطلاعات مربوط به تقریبا همه کتبی که پس از انقلاب چاپ شده است و عکس روی جلد آن ها و چکیده ای از آن در این شبکه قرار دارد. مسابقات کتابخوانی مختلفی نیز در این شبکه برگزار می شود که غالبا در این مسابقات فایل کتاب مربوط هم قرار داده می شود و تقریبا هر ماه 300 برنده داریم . در حال حاضر حدود 76 هزار عضو جذب کرده ایم که عددی راضی کننده است . اما هنوز جای کار دارد.
شما یک وبلاگ نویس حرفه ای هستید ، به نظر شما آیا وبلاگ نویسی با مطالعه و کتابخوانی مرتبط است ؟ این سوال را از آن جا مطرح می کنیم که یکی از دغدغه های همیشگی ما عدم جسارت نیروهای مومن و متعهد در ورود به عرصه های مجازی نظیر این مقوله است.
اصولا تشکیلات اساسا برای انسان هایی است که اولا می خواهند حرف بزنند ثانیا می خواهند آدم هایی را هدایت کرده و تحت تاثیر قرار دهند و ثالثا می خواهند خودشان بیاموزند و این فضای آموختن و آموزاندن در فضای در بسته انجام نمی شود. تشکیلات انواع مختلف دارند .یکی از انواع تشکیلات جنبه فیزیکی دارد مانند همین جامعه اسلامی که در آن این فرایند آموزش دائمی اتفاق می افتد . به نظرم وبلاگ و شبکه های اجتماعی و گروهی هم خودشان یک نوع تشکیلات هستند. به عنوان مثال من الآن در وبلاگم تا حدود روزی 200 نفر مخاطب دارم. این افراد برای من عضو تشکیلات وبلاگی من به حساب می آیند . لذا از نظر من جدی گرفتن وبلاگ همان قدر می تواند تاثیر گذار باشد که جدی گرفتن تشکیلات . وبلاگ در حقیقت تشکیلاتی خصوصی است که شما دامنه آن را فضای عمومی تعریف می کنید. اما این که ما تصور کنیم وبلاگ ها باید یک وبلاگ های تخصصی مطالعه شده و پر محتوا باشند نه خیر ، اصلا ذات وبلاگ یک رسانه شخصی است . یک وبلاگ نویس یک روز از خاطره اش می نویسد ، روزی از کتابی که خوانده است ، یک روز دیگر از نگاه و عقیده ای که پیدا کرده است – فرهنگی ، اجتماعی سیاسی یا هر چیز دیگر- می نویسد . اما وبلاگ نویس باید توجه کند که نوشته هایش قابل دسترسی برای عموم است و با دفتر خاطرات خصوصی تفاوت دارد . از آن طرف وبلاگ خوان ها هم باید درک کنند که او برای خودش دارد می نویسد و این انتظار درست نیست که بخواهیم یک وبلاگ نویس مانند یک نویسنده کتاب با تفکر پر محتوا و دارای سیر بنویسد.
به عنون آخرین سوال ، اولین جمله ای که با شنیدن این کلمات به ذهن تان می رسد را بفرمایید.
- سه الف : (می خندد) رسانه شخصی من که باعث شد از اصل تشکیلات و رفقای تشکیلاتی دور نشوم و احساس پیری نکنم.
- استقلال : تیم محبوب من
- رضا امیرخانی : جسور ، خلاق ، پرحرف
- جامعه اسلامی دانشجویان : خانه محبوب من . جایی که من در آن درس زندگی گرفتم ، جایی که هویت من در آن کامل شد. مکان تکمیل شخصیت ، هویت و ابعاد من .
خیلی ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید و با تشکر از همکاری تان .
دوره آموزش تشکیلاتی "اندیشه بهشتی"
جاد صنعتی قم 
